Gedragsverandering
Huisartsenpraktijken
Gedragsverandering kan nog best lastig zijn. Hoe overtuig je jouw collega’s? Hoe spreek je iemand aan op zijn of haar gedrag? En hoe zorg je dat je een verandering vasthoudt? Wij geven je wat tips!
Positiviteit
Complimenten en waardering zijn een goede manier om nieuw gedrag te bevorderen. Het kan best een tijd duren voordat een nieuwe gewoonte erin zit en soms gaat het in het begin nog niet helemaal goed. Op zulke momenten kan je iemand complimenteren dat hij/zij een poging doet, en waar dit nog niet helemaal goed gaat aanwijzingen geven hoe dit beter kan.
Waarom is gedragsverandering zo lastig?
Wil je wat meer weten waarom gedragsverandering zo lastig kan zijn, lees hieronder het stuk van Linda Lakenman, deskundige infectiepreventie bij GGD Hollands Noorden.
Test je kennis over infectiepreventie!
Verandering begint met begrip. Ben jij een infectiepreventie kenner? Test samen met je collega’s hoe goed jullie kennis is over infectiepreventie!
Deskundige Infectiepreventie aan het woord
Aanbevelingen doorvoeren uit hygiëne audits, nieuwe afspraken rond handschoengebruik invoeren, andere schoonmaakmaterialen gebruiken. Zomaar een aantal voorbeelden van veranderingen die je tijdens je werk tegenkomt. En dat komt er dan bij, naast al je andere werkzaamheden die ook door moeten gaan. Dat dit vaak niet meevalt, is wel duidelijk.
We weten ondertussen dat het mislukken van het doorvoeren van veranderingen lang niet altijd te maken heeft met onwil. Sterker nog, de wil is er vaak juist wel. Er zijn echter veel andere factoren die hierbij een rol spelen.
Door de jaren heen heb ik ervaren dat veel factoren van invloed zijn bij het wel of niet slagen van het doorvoeren van veranderingen. Velen hebben één ding gemeen, ze gaan allemaal over gedrag.
Gedrag
Vanuit de literatuur over gedragsverandering is bekend dat de mens handelt vanuit 3 basisbehoeften:
Je competent voelen: de behoefte aan zelfvertrouwen, weten wat je moet doen.
Je autonoom voelen: de behoefte zelf te bepalen wat je doet, eigen regie.
Je verbonden voelen: de behoefte tot interactie met een ander, ergens onderdeel van willen zijn.
Naast het gedrag van mensen is natuurlijk ook de omgeving, de organisatie een belangrijk element.
Om ervoor te zorgen dat een nieuwe werkafspraak routine wordt tijdens de dagelijkse werkzaamheden, loont het de moeite aandacht te besteden aan de drie basisbehoeften. We kunnen daarmee namelijk ons gedrag beïnvloeden en sturen. Om dat te kunnen doen moeten we wel eerst weten wat de stand van zaken is rond ons gedrag. Dat doen we door de belemmerende en de bevorderende factoren te onderzoeken.
Belemmerende en bevorderde factoren
Kennis van belemmerende factoren maakt dat je ze kunt beïnvloeden. Om een idee te geven, hier een aantal voorbeelden:
“ik weet wel hoe het moet” overschatting
“ik heb altijd gedacht dat het zo moest” niet bekwaam
“oeps, totaal vergeten” geen routine.
→ Kennis en vaardigheden vergroten werkt hierbij bevorderend.
“ik kan dit op deze manier niet uitvoeren” geen eigen inbreng
“dit heeft totaal geen zin” geen vertrouwen in het doel.
→ Zelf kunnen bepalen hoe je je werk uitvoert werkt hierbij bevorderend
“mijn collega’s vinden het onzin” er graag bij willen horen.
→ Ergens onderdeel van kunnen zijn en samenwerken werkt bevorderend
En weten wat al wel goed werkt is belangrijk; best practices! Neem dat vooral mee.
Van de theorie naar de werkvloer
En hoe zet je dit nu om naar de dagelijkse praktijk? Denk dan bijvoorbeeld aan:
Een hulpmiddel om een nieuwe werkwijze stapsgewijs door te voeren is het actiewiel. Bedenk dat je klein moet beginnen en het onderwerp structureel onder de aandacht moet houden.
Veel succes!
In het stuk hiernaast vertelt Linda Lakenman over haar ervaringen met gedragsverandering. Linda is een deskundige infectiepreventie bij de GGD Hollands Noorden en komt voor haar werk over de vloer bij diverse instellingen.