Basishygiëne
Basishygiëne vormt de basis van infectiepreventie. Het bestaat uit maatregelen die altijd van toepassing zijn zoals: de persoonlijke hygiëne van medewerkers, handhygiëne, het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen, reiniging en zo nodig desinfectie. Infectiepreventie is gericht op het voorkomen van infecties en is belangrijk in alle vormen van zorg. Een goede infectiepreventie leidt tot minder zorggerelateerde infecties, vermindering van de verspreiding van besmettelijke infectieziekten en vermindering van de verspreiding van multiresistente micro-organismen.
Het zorgvuldig naleven van algemene voorzorgsmaatregelen is voor veel soorten micro-organismen voldoende om verspreiding te voorkomen. Een goede basishygiëne in de zorg zorgt dat het risico op het oplopen van een infectie gerelateerd aan zorgverlening zo klein mogelijk is voor cliënten en medewerkers. Op deze pagina vind je allerlei handige tips over basishygiëne die je kunt delen met je collega’s!
Activiteiten
Webinar “Hygiënisch werken kan je niet alleen – Samen sterk in de gehandicaptenzorg” – 22 mei 15:00 uur – 16:30 uur
Basishygiëne, iets wat in de gehandicaptenzorg nog een aandachtskindje is. Naar aanleiding van het recente rapport van het IGJ – ‘Infectiepreventie in gehandicaptenzorg moet beter’ waarin duidelijk beschreven wordt dat infectiepreventie in de gehandicaptenzorg beter kan en moet, wordt er een webinar georganiseerd. Het webinar zal een opening tot gesprek bieden en infectiepreventie onder de aandacht brengen bij iedereen die in de gehandicaptenzorg werkt.
Het webinar met verschillende deskundige tafelgasten staat onder de bezielende leiding van Vivian Lataster.
Algemene hygiëne
- Hygiëne adviezen voor de thuiszorg;
- Hygiëne adviezen voor de gehandicaptensector;
- Hygiëne adviezen voor de verpleeghuiszorg.
Handhygiëne tools
Handhygiëne is de meest effectieve manier om infecties in gezondheidsinstellingen te voorkomen. Door de WHO (World Health Organization ) is een toolkit ontwikkeld om handhygiëne te verbeteren. Het projectteam van SNIV (Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen) heeft deze toolkit voor de verpleeghuizen in het Nederlands vertaald.
Persoonlijke hygiëne
Bovenstaande poster is afkomstig van Kennisplein gehandicaptensector
Klik op de poster als je deze wilt downloaden. De poster geeft goed weer hoe je met basishygiëne ervoor kunt zorgen dat je helemaal klaar bent voor je werkdag.
Opdracht
Wetenschap
Hieronder is een overzicht weergegeven van interessante wetenschappelijke literatuur over het thema basishygiëne. Indien op de DOI-link wordt geklikt, opent het artikel.
Doelgroep: V&V
Titel: Exploring determinants of hand hygiene compliance in LTCFs: a qualitative study using Flottorps’ integrated checklist of determinants of practice.
Auteurs: Dominique Lescure, Anja Haenen, Sabine de Greeff, Andreas Voss, Anita Huis, Marlies Hulscher
Jaar van publicatie: 2021
Journal: Antimicrobial Resistance & Infection Control
Aim: Mogelijke barrières en bevorderende factoren in beeld brengen die handhygiëne naleving van verpleegkundigen en verzorgende in verpleeghuizen kunnen beïnvloeden. Deze informatie kan namelijk gebruikt worden om gerichte interventies te ontwikkelen om handhygiëne te verbeteren.
Resultaat: Er werden verpleeghuis specifieke factoren gevonden die de handhygiëne naleving in verpleeghuizen kunnen beïnvloeden. De meeste factoren waren gericht op de bewoners met wie de verzorgende en verpleegkundige een nauwe band hebben en voor wie ze een huiselijke sfeer willen creëren. Bewoners kunnen soms onvoorspelbaar reageren en bijvoorbeeld bepaalde zorg op bepaalde momenten weigeren en dat bemoeilijkt soms het juist toepassen van handhygiëne. Er werden ook meer algemene factoren gevonden die ook in bijvoorbeeld de ziekenhuissetting van toepassing zijn, het gaat daarbij om kennis, interactie tussen professionals, richtlijnaspecten en bijvoorbeeld de beschikbaarheid van materialen en middelen
Conclusie: Verzorgende en verpleegkundige in verpleeghuizen balanceren constant tussen hygiënisch werken, adequaat reageren op zorgvragen van bewoners en een huiselijke sfeer creëren. Er werden algemene en verpleeghuis specifieke determinanten gevonden die belangrijk zijn om mee te nemen in het verbeteren van handhygiëne naleving. Verbeter strategieën moeten aansluiten op de gevonden factoren. Idealiter gezien moeten barrières weggenomen worden en daar waar mogelijk moet er gebruik gemaakt worden van bevorderende factoren.
DOI: https://doi.org/10.1186/s13756-021-00882-2
Doelgroep: Ziekenhuis
Titel: Hand hygiene in health care: 20 years of ongoing advances and perspectives.
Auteurs: Lotfinejad N, Peters A, Tartari E, Fankhauser-Rodriguez C, Pires D, Pittet D.
Jaar van publicatie: 2021
Journal: Lancet
Aim: Het evalueren van de behaalde resultaten op handhygiëne gebied in de afgelopen 20 jaar en daarnaast het bespreken van barrières en vragen die vandaag de dag nog steeds bestaan op het gebied van handhygiëne.
Resultaat: Ondanks dat het belang van handhygiëne steeds meer wordt erkend, blijven er barrières bestaan die de naleving van handhygiëne in de weg staan. Zo blijkt er uit de literatuur dat er misinformatie bestaat op het gebied van handalcohol, wat een negatief effect heeft op het gebruik ervan in de gezondheidszorg.
Conclusie: Om wereldwijd een optimale handhygiëne naleving te bereiken in de gezondheidszorg is het belangrijk om de implementatie van de door de wereldgezondheidsorganisatie aangeraden multimodal hand hygiëne verbeteringsstrategie in te kunnen zetten. Hiervoor is het noodzakelijk dat er een goede voorbereiding worden getroffen in zorginstellingen en dat iedereen toegang heeft tot handalcohol.
DOI: 10.1016/S1473-3099(21)00383-2
Doelgroep: Generiek
Titel: Hand-hygiene-related clinical trials reported between 2014 and 2020: a comprehensive systematic review.
Auteurs: Clancy C, Delungahawatta T, Dunne CP.
Jaar van publicatie: 2021
Journal: Journal of Hospital Infection
Aim: Een up-to-date overzicht geven van klinische trials op het gebied van handhygiëne interventies, die zijn uitgevoerd tussen 2014 en 2020, om zo beleidsmakers in de gezondheidszorg te informeren over wat de beste handhygiëne interventies zijn om ziekenhuisgerelateerde infecties te voorkomen.
Resultaat: Bij multimodal interventies werden interventies op het gebied van educatie en training het meest genoemd, daarnaast werden ook feedback, handhygiëne reminders, handhygiëne materialen (zoals posters) en het aanpassen van de infrastructuur (zoals het ophangen van meer handalcohol dispensers) genoemd als belangrijke interventies om handhygiëne te verbeteren.Teamwork en leiderschap werden ook genoemd als belangrijke punten in handhygiëne interventies.
Conclusie: Zowel multimodal interventies als enkelvoudige interventies kunnen leiden tot een verbetering van de handhygiëne naleving in verschillende zorginstellingen.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jhin.2021.03.007
Doelgroep: V&V
Titel: Nurses’ knowledge, behaviour and compliance concerning hand hygiene in nursing homes: a cross-sectional mixed-methods study.
Auteurs: Hammerschmidt J, Manser T.
Jaar van publicatie: 2019
Journal: BMC Health Services Research
Aim: Het onderzoeken van individuele en organisationele factoren die de handhygiëne naleving van verpleeghuispersoneel kunnen beïnvloeden. Er werd in deze studie in het bijzonder gekeken naar het effect van een verpleegkundig manager als rolmodel op een afdeling.
Resultaat: De meeste verpleegkundigen en verpleegkundig managers beschikten over de kennis over hoe zij hun handen moeten desinfecteren. Of de handhygiëne regels ook daadwerkelijk werden nageleefd, hing af van de beschikbaarheid van handhygiëne middelen in de directe werkomgeving en van het al dan niet aanwezig zijn van een rolmodel op de afdeling. Verder waardeerden niet alle verpleegkundig managers dat zij een voorbeeldfunctie moeten vervullen op het gebied van handhygiëne gedrag.
Conclusie: Wanneer je de handhygiëne naleving in verpleeghuizen wilt verbeteren, werkt het niet om maar één interventie te implementeren. Tevens is het noodzakelijk dat interventies worden gesteund door verpleegkundigen en verpleegkundig managers die hygiëne hoog in het vaandel hebben staan voor de veiligheid van bewoners. Verder is het belangrijk om een veiligheidscultuur te creëren waarbij verpleegkundig managers als rolmodel kunnen fungeren.
DOI: 10.1186/s12913-019-4347-z
Doelgroep: V&V
Titel: Increased hand hygiene compliance in nursing homes after a multimodal intervention: A cluster randomized controlled trial (HANDSOME)
Auteurs: Teesing GR, Erasmus V, Nieboer D, Petrignani M, Koopmans MPG, Vos MC, Verduijn-Leenman A, Scholas JMGA, Richardus JH, Voeten HACM.
Jaar van publicatie: 2020
Journal: Journal of Infection Control and Hospital Epidemiology
Aim: Het effect onderzoeken van een multimodale interventie op de handhygiëne naleving in verpleeghuizen.
Resultaat: De handhygiëne naleving, na 12 maanden, was beter in de interventiegroep dan in de controle groep. De interventiegroep liet een significante stijging zien op 4 van de 5 handhygiëne momenten (zoals gedefinieerd door de WHO). HANDSOME herdefinieerde namelijk de WHO momenten naar: Kamer In, Kamer Uit, Voor Schoon, Na Vies.
Conclusie: Het verbeteren van de handhygiëne naleving in verpleeghuizen, door implementatie van de HANDSOME interventie, bleek succesvol te zijn.
DOI: 10.1017/ice.2020.319
Doelgroep: Thuiszorg
Titel: Infection prevention and control practices in the home environment: Examining enablers and barriers to adherence among home health care nurses.
Auteurs: Adams V, Song J, Shang J, McDonald M, Dowding D, Ojo M, Russell D.
Jaar van publicatie: 2021
Journal: American Journal of Infection Control
Aim: Het doel van deze studie was om te bestuderen wat de invloed is van individuele factoren, de thuisomgeving en organisatorische factoren op de naleving van infectiepreventie beleid in de thuiszorg.
Resultaat: Verpleegkundigen rapporteerden meerdere barrières voor het juist uitvoeren van infectiepreventiebeleid in de thuiszorg. Barrières in de thuisomgeving van de cliënt waren: rommel en vuile omgeving. Een andere vaak genoemde barrière was de beperkte beschikbaarheid van infectiepreventie benodigdheden zoals persoonlijke beschermingsmiddelen.
Conclusie: Deze studie laat zien dat infectiepreventie interventies in de thuiszorg, gericht moeten worden op het aanpakken van barrières in de thuisomgeving van cliënt en het verbeteren van de beschikbaarheid van infectiepreventie benodigdheden.